Door Wouter van der Schaaf – “De Triangel” in Weesp moest in de week na de herfstvakantie de deuren sluiten. Hoe hebben zij het onderwijs toen georganiseerd? Leonie en Jim vertellen over hun ontwikkeling naar hybride onderwijs.

“De grote winst van afgelopen week was dat de leraren nu duidelijk eigenaar waren van wat mogelijk was.” Dit is de eerste reactie van Leonie Webbers, schooldirecteur van de Triangel in Weesp. “Vijf leerkrachten waren positief getest op Corona en een aantal moest in quarantaine. We konden simpelweg niet van de mensen vragen die nog wél op school konden komen om al die taken erbij te nemen. Sluiting dus.”

“Toen, in maart, voelden we ons overvallen”, zegt Leonie. “Nu waren we voorbereid en wisten we welke keuzes we zouden maken. Dat bedoel ik met ‘eigenaarschap’. We kozen er voor om voor die ene week geen boeken te laten ophalen. Zo ook: lessen kwamen online beschikbaar maar we gaven geen ‘live’ les. Dat zou een te hoge druk opleveren voor de mensen die nog aan het werk konden. Het wás al zo dat de parttimers behoorlijk wat extra uren draaiden.

“Bovendien”, vult ICT’er Jim Onverwagt aan, “hadden we er voor gezorgd dat alle kinderen vooraf op de hoogte waren wat er zou gebeuren. Zij kenden het week- en dagplan voor het geval de school dicht zou gaan. Ook de ouders waren goed geïnformeerd. Het zorgde voor meer ademruimte en minder stress.”

Voorbereiding cruciaal

Toch zijn er ook verbetermogelijkheden mogelijk, beamen beiden. Jim: ”Een groter aanbod van
instructiefilmpjes is zo’n punt. Net als meer één op één werken met de leerlingen. In vergelijking met
het voorjaar was het al een fikse vooruitgang dat de leerlingen de instructies op elk moment konden downloaden.”

“De grote winst van afgelopen week was dat de leraren nu duidelijk eigenaar waren van wat mogelijk was.”

Er is nog veel vooruitgang mogelijk op het gebied van digitale vaardigheden en mogelijkheden. “Voor de leraren heb ik allerlei instructiefilmpjes gemaakt over bijvoorbeeld het maken van opnames en over het werken met verwerkingsprogramma’s”. Jim onderstreept dat de mogelijkheden zich nog steeds uitbreiden en dat het noodzakelijk is bij te blijven en om optimaal gebruik van de vernieuwingen gebruik te maken. Leonie: “Ik zag dat heel veel scholen en leerkrachten ieder hun ‘eigen wielen’ uitvonden. En eigenlijk moeten we meer in gezamenlijkheid hiermee aan de gang gaan om op die manier eenheid uit te stralen.” Zij benadrukt dat dat in de week na de herfstvakantie behoorlijk goed was gegaan. “Heel wat beter dan in het voorjaar toen iedereen zijn eigen weg probeerde te vinden.”

Onvermijdelijk komt in het gesprek het ‘hybride onderwijs’ aan bod. Leonie en Jim onderkennen dat daar nog heel wat over besloten moet worden. Zo ligt er de concrete vraag of in geval van een aantal zieke leerlingen de camera in het lokaal wordt open gezet om de leerling thuis de instructie te laten volgen. “Die praktijk volgen we hier niet”, zegt Leonie. Zij ziet het op dit moment als een brug te ver.

Camera in de klas?

Jim snijdt een onderwerp aan dat hier nauw mee samenhangt: de relatie van de ouders tot de school. “Er is zeker een spanningsveld”, zegt Jim. Leonie: “Betrokkenheid en participatie zijn mooi, maar het moet niet uitmonden in eindeloze discussies en bemoeizucht. Daar komt ook nog eens bij dat het niet per se leidt tot grotere zelfstandigheid van de leerlingen.”

Allebei onderschrijven ze dat de ouders meer zicht krijgen op wat er binnen de school gebeurt. Leonie: “In het voorjaar pakte die betrokkenheid van ouders in veel gevallen goed uit voor de leerling. Maar we zagen eind juni ook dat de ongelijkheid aantoonbaar groter was geworden. Positief was dat we alle kinderen altijd in beeld hebben gehad.”

Hoe nu verder? Jim: “Als het gaat om online instructie geven dan zie ik een tegenstrijdigheid. Aan de ene kant wijzen we de kinderen op het risico van filmpjes online plaatsen. Wat daar mee kan gebeuren. Maar anderzijds begeven we ons als leerkrachten precies op datzelfde pad. Dan nemen we een gecalculeerd risico. We moeten daar een stap in nemen.”

Nog veel te winnen

Voor zowel Leonie als Jim is duidelijk dat de online mogelijkheden zich stap voor stap uitbreiden. Jim “De week- en dagplanning altijd online hebben is zo’n stap. En er zijn nog heel wat meer mogelijkheden die we de komende tijd kunnen ontwikkelen.” Want één ding is duidelijk: corona is nog lang niet weg en de lessen van het online werken zijn nog lang niet allemaal ten uitvoer gebracht. Er zijn nog veel mogelijkheden open waar we het in het team over gaan hebben.”